گزیده‌ای از پرسش‌ها و پاسخ‌ها از محضر آیت‌الله بهجت (ره)
پرسش: این حقیر مشتاق زیارت امام عصر حضرت، حجه بن‌الحسن‌العسکری عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف می‌باشم، از حضرتعالی تقاضا دارم که مرا دعا کنید که به این سعادت نائل شوم.
پاسخ: زیاد صلوات اهدای وجود مقدسش نمایید، مقرون با دعای تعجیل فرجش و زیاد به مسجد جمکران مشرف شوید با ادای نمازهایش.
***
پرسش: اجمالاً بفرمایید حضور قلب چگونه حاصل می‌شود؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، اگر مقصود حضور قلب [در نماز] است، با نوافل و عبادات مستحبه تحصیل می‌شود و از آن جمله تبدیل فرادی به جماعت است. و تحصیل حضور قلب به این می‌شود که در اوقات غفلت به خودش فشار نیاورد و در اوقات حضور اختیاراً آن را از دست ندهد.
***
پرسش: این جانب می‌خواهم به مقامات عالی برسم چه کنم؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، تعجب است از بعضی از فضلا که نعمت بالاتر و سهل‌تر، میسور آنها است، [بااین‌حال] تعقیب می‌نمایند از نعمت پایین‌تر و صعب و مشکل؛ «أ تستبدلون الذی هو أدنی بالذی هو خیر؛ آیا آنچه پست‌تر است را با آنچه بهتر است جایگزین می‌کنید»؛ مثلاً «الصلوة معراج المؤمن؛ نماز معراج مؤمن است» و راه آن، میسور همه است، [لکن] منصرفند از این عروجِ در نماز با سهولتش، و تفحص می‌نمایند از مرتبه‌ای که به آن نمی‌رسند.
پرسش: لطفاً دستورات عملی بدهید تا عمل نمایم و به لطف الهی به درجات عالیه نائل شوم؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، عنه صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم: «ألا أخبرکم بدائکم ودوائکم، داؤُکم الذّنوب ودواؤُکم الإستغفار؛ آیا خبر ندهم شما را به دردها و دواهایتان: درد شما گناه و دوای شما استغفار است»۱، کلمۀ «أستغفرالله» را تا می‌توانید از روی اعتقاد کامل، صمیمانه، با التزام به لوازم حقیقیۀ معلومه‌اش، تکرار نمایید.
پرسش: این جانب تصمیم دارم که به خداوند، قرب پیدا کنم و سیروسلوک داشته باشم، راه آن چیست؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، چنانچه طالب، صادق باشد، «ترک معصیت» کافی و وافی است برای تمام عمر، اگرچه هزار سال باشد.
پرسش: اینجانب تصمیم دارم که قربِ الهی پیدا کنم، لطفاً مرا راهنمایی فرمایید؛ آیا این کار نیاز به استاد دارد؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، استاد علم است و معلم واسطه است؛ عمل به معلومات بنمایید و معلومات را زیر پا نگذارید کافی است؛ «مَنْ عَمِلَ بما عَلِمَ، وَرّثَهُ الله عِلْمَ مالایعْلم» «والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا». اگر دیدید نشد، بدانید نکرده‌اید. ساعتی در شبانه‌روز مخصوص علوم دینیه بنمایید.
***
پرسش: دستورالعملی جهت دفع صفات کریهه نفسانی و حضور قلب در نماز مرقوم بفرمایید؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، اصلاح نماز مستلزم اصلاح ظاهر و باطن و دوری از منکرات ظاهریه و باطنیه است؛ و از راه‌های اصلاح نماز توسل جدی در حال شروع به نماز به حضرت ولی‌عصر عجل‌الله‌فرجه‌الشریف است؛ «و بکم تقبل الطاعة المفترضة».
***
پرسش: مدتی است شیطان و هوای نفس در تزکیه بطن و لسان، کم‌خوری، کم‌گفتن و کم‌خوابیدن اذیتم می‌کند، برای رفع این معایب چه کنم؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، گوی سبقت را نمازشب‌خوان‌ها ربودند مخفیانه.
ترتیبی برای تقلیل طعام ذکر می‌شود إن‌شاءالله: هرچه را که قصد دارید بخورید، اول جدا نمایید ـ مثلاً در سینی جداگانه ـ و قناعت هم نکنید، آن وقت فقط از آن میل کنید. این را باید عمل نمایید تا معلوم گردد.
***
پرسش: چندی است که اسیر محبت به شخصی شده‌ام و عنان از کفم ربوده شده، چه کنم؟
پاسخ: عاقل، به اکمل و اجمل و انفع و ادوم محبت پیدا می‌کند و ترجیح می‌دهد محبت او را بر محبت غیر؛ با اینکه محبتِ اکمل، دافع شرور و بلیات است، به‌خلاف محبتِ غیر.
پرسش: برای رفع سوءظن چه کنیم؟
پاسخ: سوءظن به اعدی‌الاعداء که دشمن داخلی و نفس است، شاغل و مانع از سوءظن به غیر است.
پرسش:گاهی اوقات در عبادات ریا می‌کنم و بعداً سخت رنج می‌برم، علاج آن چیست؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، علاج این است که ریا بکند، ولی اگر در مقابل شاه و گداست، ریا برای شاه بکند؛ فافهم إن کنت من أهله.
***
پرسش: برای رفع تنبلی و کسالت در عبادات چه باید کرد؟
پاسخ: در اوقات نشاط، مشغول به عبادت مستحبه شوید؛ و در اوقات کسالت، اقتصار بر واجبات نمایید.
پرسش: در نماز شب و سحرخیزی قدری کسل هستم، لطفاً راهنمایی فرمایید؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، کسالت در نماز شب به این رفع می‌شود که بنا بگذارید هر شبی که موفق [به خواندن آن] نشدید، قضای آن را به‌جا بیاورید.
***
پرسش: شخصی که ایمان بسیار ضعیف دارد، چگونه اراده را قوی کند تا هر کاری را انجام ندهد و حتی بتواند از کارهایی که خارج از اختیار است جلوگیری کند.
پاسخ: بسمه‌تعالی، آنچه در تحت اختیار اوست، اختیاراً خلاف رضای خدا را به‌جا نیاورد؛ همین راهِ نجات است.
***
پرسش:بهترین ذکر، چه ذکری است؟
پاسخ: بالاترین ذکر به نظر حقیر، «ذکر عملی» است؛ یعنی «ترک معصیت در اعتقاد و در عمل»؛ همه چیز محتاج به این است و این محتاج به چیزی نیست و مولدِ خیرات است.
***
پرسش: چگونه می‌توانم پاک و طاهر شوم، درحالی‌که قبلاً به انجام معاصی کبیره مبتلا بودم، البته پشیمان هستم، چگونه می‌توانم اثرات سوء گناهان گذشته را از خود دور کنم؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، «التائب من الذنب کمن لا ذنب له؛ توبه‌کننده از گناه مانند کسی است گناهی ندارد» باید توبۀ حقیقیه را با تمام لوازمش عملی نماییم تا آثار معاصی بالکلیه رفع شود.
***
پرسش: با نذر و قسم، تصمیمات اخلاقی می‌گیرم، بعد از مدتی عزمم سست می‌شود و شکست می‌خورم، چه کنم؟
پاسخ: یک دقیقه خود را در یاد خدا دیدید، اختیاراً خود را منصرف ننمایید، و به انصراف و غفلتِ غیراختیاری اهمیت ندهید.
پرسش: زیاد مرتکب معاصی می‌شوم و هرچه تلاش می‌کنم، موفق نمی‌شوم.
پاسخ: بسمه‌تعالی، نقل شده از أحدالحسینین (یعنی الخلیلی و النوری) که برای این مقصود، حمد و سوره، اهدا شود برای مدفونین از مؤمنین و مؤمنات در مشاهد ثمانیه مشرفه: «حرمین شریفین»، «نجف اشرف»، «کربلای مشرفة»، و «الکاظمیة المشرفة» و «سامراء المشرفة» و «المشهد الرضوی المشرف» و «قم المشرفة» و حمد و سوره برای مدفونین در سائر مشاهد مشرفه.
***
پرسش: به نظر جنابعالی در چه شرایطی دعا مستجاب است؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، شرط استجابت دعا ترک معصیت است؛ [خداوند متعال می‌فرماید:] «أوفوا بعهدی أُوف بعهدکم؛ وفا کنید به عهد من تا من نیز به عهد با شما وفا کنم»، «فاذکرونی أذکرکم؛ یاد کنید مرا تا یاد کنم شما را» و «أدعونی أستجب لکم؛ بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را» گاهی مصلحت در غیر تعجیل است و گاهی مصلحت در تبدیل به احسن است؛ داعی خیال می‌کند مستجاب نشده است و اهل یقین می‌فهمند.
***
پرسش: چند سال است که در کارهایم دچار مشکل می‌شوم که راه‌ها به رویم بسته می‌شود، از جمله در زمینه اشتغال و ازدواج، و هرچه از خدا طلب یاری می‌کنم، راه مساعدی گشوده نمی‌شود؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، زیاد از روی اعتقاد کامل بگویید: «أستغفرالله»، هیچ چیز شما را منصرف نکند غیر از ضروریات و واجبات تا کلیۀ ابتلائات رفع شود، بلکه بعد از رفع آنها هم بگویید، برای اینکه امثال آنها پیش نیاید. و اگر دیدید رفع نشد، بدانید یا ادامه نداده‌اید، یا آنکه با اعتقاد کامل نگفته‌اید. والله‌العالم.
پرسش: اشک چشم را چگونه همیشگی کنیم و چگونه آن را زیاد کنیم که پس از مقدار کمی گریستن خشک نشود؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، خشک نشدن مطلوب نیست، گریه کردن مطلوب است از خوف خدا و شوق به لقای خدا و از مصائب دوستان خدا.
***
پرسش: برای خواب‌های بد و کابوس چه مرقوم می‌فرمایید؟
پاسخ: بسمه‌تعالی، سوره‌های که با «قل» شروع می‌شود در وقت خواب بخواند و علاوه بر آن دعایی که در جنات‌الخلود نقل کرده‌اند، که اولش این است: «سبحان الله ذی الشأن دائم السلطان…» را بخواند.
پرسش: برای درمان عصبانیت چه کنیم؟
پاسخ: با عقیده کامل زیاد «صلوات» فرستادن.
پرسش: اینجانب به وسواس مبتلا هستم، لطفاً جهت برطرف شدن آن، مرا راهنمایی فرمایید؟
پاسخ: اِکثار تهلیل، علاج وساوس است. [یعنی زیاد گفتنِ «لااله‌الاالله»]
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.